1. Yếu tố đầu vào
Những yếu tố đầu vào bao gồm như cơ sở hạ tầng, trang thiết bị vật tư ngành cảng, công nghệ logistics và nguồn nhân lực chất lượng cao. Đây là những yếu tố chính giúp cho 1 cảng biển phát triển lớn mạnh và có thể vươn tầm quốc tế.
Trong đó, phí nguồn nhân lực vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu chi phí đầu vào của ngành (28.7%), đứng thứ hai trong cơ cấu chi phí là phí bảo trì và vận hành với tỷ trọng là 16.4% trên tổng phí. Điều này dễ hiểu, bởi ngành cảng biển là một ngành dịch vụ đặc thù, vừa đòi hỏi đầu tư lớn vào tài sản cố định, vừa thâm dụng lao động. Bên cạnh hai chi phí chính này, các doanh nghiệp trong ngành còn phải chi trả các khoản liên quan đến việc thuê sử dụng kết cấu hạ tầng cảng và chi phí bảo dưỡng máy móc, trang thiết bị hàng năm.
Ngoài ra, hạ tầng cảng biển cũng là yếu tố tiên quyết cho việc xây dựng các công trình cảng biển ở các thành phố hoặc tỉnh thành lớn. Hạ tầng cảng biển bao gồm hệ thống cầu tàu, kho chứa, bến bãi, cùng các vùng nước phục vụ tàu cập bến, quay trở và chờ đợi. Đối với những cảng có điều kiện tự nhiên không thuận lợi, cần bổ sung thêm đê kè và đập chắn sóng để bảo vệ. Các cảng biển hiện đại đòi hỏi diện tích đất rộng, với nhiều cầu tàu nhằm đón nhiều tàu cùng lúc. Diện tích này cũng phải mở rộng để theo kịp xu hướng tàu ngày càng lớn trong ngành vận tải biển, đòi hỏi việc kéo dài cầu tàu và tăng cường hệ thống kho bãi.
2. Cảng biển
Đây là nơi hoạt động chính của ngành, thực hiện các chuyến vận chuyển giao thương trong và ngoài nước cùng các dịch vụ cảng khác. Việt Nam gồm những cảng biển lớn như cảng Hải Phòng, cảng Sài Gòn, cảng Đà Nẵng , … cùng các doanh nghiệp khai thác cảng như CTCP Gemadept, CTCP cảng Hải Phòng, CTCP đầu tư và phát triển cảng Đình Vũ,… đang chiếm đa số thị phần trong thị trường ngành cảng biển.
3. Dịch vụ đầu ra
Các doanh nghiệp khai thác và kinh doanh dịch vụ cảng biển cho ra mắt các dịch vụ sau:
- Dịch vụ xếp dỡ cầu cảng (ship to shore hoặc ngược lại)
- Dịch vụ xử lý hàng hoá: nâng/hạ container, chứng từ xuất nhập khẩu,…
- Dịch vụ lưu trữ kho bãi: thuê kho lưu trữ container, kho bãi cho hàng hoá xuất nhập khẩu
- Dịch vụ lai dắt tàu, sửa chữa tàu ,…
Có thể thấy, dịch vụ xếp dỡ cầu cảng hoặc tàu chiếm tỷ trọng cao nhất trên tổng các dịch vụ với 34.2%. Xếp sau dịch vụ xếp dỡ, nâng đỡ hàng container là dịch vụ lưu trữ kho bãi và hoạt động logistics chiếm 22.1%
Ngoài ra, các doanh nghiệp sản xuất tàu cũng là đối tác chính của các công ty ngành cảng biển để phục vụ vận chuyển và các hoạt động logistics. Có thể kể đến các hang tàu lớn có hợp tác với các doanh nghiệp Việt Nam như Maersk, Hapag Lloyd, Evergreen…
Xem thêm các bài viết về chuỗi giá trị các ngành nghề : TẠI ĐÂY
